Những năm gần đây phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã chấp nhận mô hình sinh đủ 2 con. Mô hình này đã phổ biến, ăn sâu vào tiềm thức của mỗi cặp vợ chồng và giữ vững cho tới ngày nay. Khi chúng ta làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, mọi người dân chủ động tham gia thực tốt kế hoạch hóa gia đình và giữ mức sinh tốt và đã gặt hái được quả ngọt. Quy mô dân số lớn, quy mô gia đình nhỏ, chính là điều kiện để các gia đình chăm sóc và nuôi dạy con cái tốt. Hai yếu tố tạo điều kiện chất lượng dân số cao.
Khi nước ta đạt “Cơ cấu dân số vàng” sẽ mang lại nhiều dư lợi về lao động. Như vậy, riêng cơ cấu dân số theo tuổi thay đổi đã mang lại dư lợi 16 triệu lao động. Tuy nhiên, cơ cấu dân số vàng chỉ nói về số lượng lao động nhiều. Khi dân số tăng, với cơ cấu trẻ thì cần có các chính sách để tận dụng. Nhà nước cần phát triển hệ thống y tế, giáo dục làm sao để thúc đẩy phát triển nhân lực, thể lực, trí lực, để người lao động Việt Nam sẽ được ra ở tuyến đầu và cả tuyến cuối của chuỗi sản xuất toàn cầu.
Tuy nhiên, khi dân số đạt 100 triệu dân nhưng kinh tế không phát triển, trình độ dân trí thấp thì rất khó phát triển. Nhưng nếu 100 triệu dân kinh tế phát triển, trình độ dân trí cao thì nó lại là cơ hội phát triển rất lớn. Việt Nam là một thị trường lớn, đông dân, nhiều lao động với hơn 50 triệu lao động, do đó có điều kiện để phát triển kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực, thúc đẩy phát triển cả công nghiệp và dịch vụ. Dân số đông, lực lượng dồi dào là một sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Bên cạnh đó, chúng ta sẽ đối mặt với thách thức khác như: vấn đề an ninh lương thực, năng lượng, nhất là khi diện tích đất đai bình quân đầu người thấp rồi biến đổi khí hậu… thì việc đảm bảo giáo dục có chất lượng, chăm sóc sức khỏe và bảo vệ môi trường cho 100 triệu dân sẽ là bài toán không hề đơn giản".
Việc chúng ta có tận dụng được hay không phụ thuộc nhiều vào chính sách. Chính sách đưa ra cần đồng bộ từ chính sách vĩ mô đến vi mô, từ các chính sách về kinh tế đến giáo dục, y tế, sức khỏe, an sinh xã hội để tạo ra một lực lượng lao động với sức khỏe tốt, chất lượng cuộc sống tốt, khi đó họ sẽ lao động, cống hiến, tạo năng suất lao động hiệu quả.
Khi chúng ta bước qua thời kỳ dân số vàng, nước ta sẽ chuyển sang giai đoạn dân số già vào năm 2038. Nếu không phát huy tối đa lợi thế dân số vàng thì người Việt có nguy cơ rơi vào tình trạng "chưa giàu đã già", nhất là khi nước ta được đánh giá là nước có tốc độ già hóa dân số nhanh.
Thời kỳ cơ cấu dân số vàng là cơ hội hiếm hoi để các quốc gia cất cánh về kinh tế. Đối với nước ta, xu hướng già hóa dân số đang diễn ra nhanh, thời kỳ cơ cấu dân số vàng của nước ta chỉ kéo dài trong khoảng 30 năm. Vì vậy, chúng ta cần chớp lấy thời cơ dân số vàng để phát triển vì cơ hội này sẽ không quay trở lại, nếu có phải ít nhất 100 - 200 năm sau.