Hoàn thiện chính sách trợ giúp trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV

Quyền của trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được thực hiện tốt hơn

Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em ban hành năm 1991 được bổ sung, sửa đổi thành Luật Trẻ em và được Quốc hội thông qua năm 2016 quy định các quyền của trẻ em; nguyên tắc, chính sách, biện pháp bảo đảm thực hiện các quyền trẻ em; trách nhiệm của Nhà nước, gia đình và xã hội trong việc bảo đảm các quyền trẻ em. Tại Điều 10 đề cập đến việc Chính phủ quy định chi tiết các nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và chính sách hỗ trợ phù hợp đối với từng nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trong đó có trẻ em nhiễm HIV.

Luật Phòng, chống HIV/AIDS quy định các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS; việc chăm sóc, điều trị, hỗ trợ người nhiễm HIV, trong đó quy định rõ các chính sách riêng đối với nhóm trẻ em nhiễm HIV và trẻ có nguy cơ cao nhiễm HIV. Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng để định hướng các chính sách, chương trình hành động liên quan đến bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em nói chung và trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS nói riêng.

Bên cạnh những nỗ lực hoàn thiện, bổ sung luật pháp, chính sách, Chính phủ đã xây dựng nhiều chương trình, đề án về bảo vệ, chăm sóc trẻ em nói chung, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt trong đó có trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS nói riêng như: Chương trình Hành động Quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2012 – 2020; Kế hoạch Hành động Quốc gia vì trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS đến năm 2010 và tầm nhìn 2020; Chiến lược phòng chống HIV/AIDS ở Việt Nam đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020; Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; Đề án chăm sóc trẻ em mồ côi không nơi nương tựa, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em nhiễm HIV/AIDS, trẻ em là nạn nhân của chất độc hóa học, trẻ em khuyết tật nặng và trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa dựa vào cộng đồng giai đoạn 2013-2020; Quy định bảo trợ xã hội đối với trẻ em nhiễm HIV (được quy định trong Nghị định 136/2013/NĐ-CP)…

Những chương trình, đề án trên đã cho thấy công tác bảo vệ, chăm sóc cũng như bảo đảm thực hiện các quyền cho nhóm trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS luôn được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm và thúc đẩy đảm bảo quyền cho nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt này.

Kiện toàn mạng lưới liên kết các dịch vụ bảo vệ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS

Thực hiện Quyết định 570/QĐ-TTg về việc phê duyệt Kế hoạch Hành động Quốc gia vì trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS giai đoạn 2014-2020 của Thủ tướng Chính phủ, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS bước đầu đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ.

Các mục tiêu của Quyết định bước đầu đạt được, giúp cho quyền của trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được thực hiện tốt hơn về cung cấp các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của trẻ; về nâng cao nhận thức của cán bộ ở các cơ sở trợ giúp trẻ em, về các cơ sở điều trị trẻ em nhiễm HIV/AIDS, các trường học và những tổ chức liên quan được nâng cao năng lực. Các chính sách hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được rà soát, nghiên cứu và đề xuất hoàn thiện; mạng lưới liên kết dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ đã được xây dựng. Mô hình kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được triển khai và được đánh giá bước đầu có hiệu quả, phù hợp với các địa phương và được địa phương nhân rộng triển khai tại cơ sở.

Đến nay, 63/63 tỉnh, thành phố đã ban hành Kế hoạch Hành động vì trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS giai đoạn 2014 - 2020 và chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch. Công tác truyền thông về phòng chống HIV/AIDS cho trẻ em, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được triển khai dưới nhiều hình thức phong phú trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Bên cạnh đó, công tác tập huấn nâng cao kiến thức về bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS đã được triển khai tại các cấp các ngành, đoàn thể, các hội cho cán bộ cấp, tỉnh, huyện xã và đội ngũ cộng tác viên. Nhiều tỉnh đã triển khai việc kiện toàn mạng lưới liên kết các dịch vụ bảo vệ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS. 

Thống kê của Bộ Y tế, đến nay toàn quốc có 345 cơ sở điều trị HIV/AIDS cho trẻ em ở tuyến tỉnh và tuyến huyện. Có khoảng 5.000 trẻ nhiễm HIV/AIDS được điều trị bằng thuốc ARV, tăng 2,5 lần so với năm 2009. Cả nước có 276 huyện (40%) đã kiện toàn mạng lưới kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS. Tỷ lệ trẻ em trong diện quản lý được hỗ trợ đầy đủ các dịch vụ theo nhu cầu đạt khoảng 70%.