Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên – Vì sự phát triển bền vững của đất nước.

Theo khảo sát năm 2010 của Tổng cục Thống kê và Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa Gia đình, 18,1 tuổi là tuổi quan hệ tình dục lần đầu ở giới trẻ. Con số này cho thấy, tuổi quan hệ tình dục lần đầu có xu hướng “trẻ hóa” (5 năm trước, con số này là 19,6). Theo cuộc kháo sát tiến hành với trên khoảng 800 thanh niên, học sinh, sinh viên (tuổi từ 14 - 24) của Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số, tổ chức cuối năm 2012 thì 70% thanh thiếu niên được khảo sát cho biết từng có quan hệ tình dục. 300.000 ca nạo hút thai/năm mà bà mẹ ở độ tuổi 15 – 19. Việt Nam hiện là nước có tỷ lệ nạo phá thai của trẻ vị thành niên thuộc hàng cao nhất Đông Nam Á và đứng thứ 5 trên thế giới.
Học sinh trường THPT Nguyễn Du tham gia Hội thi: Hiểu biết về chăm sóc sức khỏe sính sản vị thành niên, thanh niên
Nhằm trang bị những kiến thức cần thiết, xác định thái độ và hình thành các hành vi phù hợp trước các vấn đề sức khỏe sinh sản vị thành niên cho toàn thể học sinh trong trường THCS, THPT, các trường DTNT và để giảm thiểu tình trạng nạo phá thai ở tuổi vị thành niên, trong những năm qua, Chi cục Dân số- KHHGĐ tỉnh đã đẩy mạnh thực hiện chương trình phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức 04 lớp tập huấn về giáo dục Dân Số-Sức khỏe sinh sản cho đội ngũ giáo viên bộ môn sinh học, giáo dục công dân và Ban chấp hành đoàn trường với 180 lượt thầy cô tham dự. Phối hợp tổ chức 64 buổi tư vấn, nói chuyện chuyên đề về “ chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên” trong nhà trường và thành lập 32 CLB “Tư vấn và chăm sóc sức khỏe sinh sản VTN, TN”. Nội dung: Tuyên truyền tư vấn về chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên, kế hoạch hóa gia đình, Luật Hôn nhân và Gia đình, cung cấp 64.000 các loại tờ rơi tuyên truyền về “ an toàn sức khỏe sinh sản vị thành niên” và “ Hiểu biết đầy đủ để có hành động đúng trong chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên – thanh niên”.
Tại các buổi nói chuyện chuyên đề này, các em học sinh đã được tìm hiểu về lứa tuổi vị thành niên, những vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản vị thành niên, được tư vấn về những vấn đề liên quan đến giới tình, những hiểu biết cơ bản, cần thiết để các em nắm được và hình thành những kĩ năng chăm sóc sức khỏe giới tính cho chính mình như: giáo dục sức khỏe giới tình nam, nữ; tình bạn cùng giới; tình bạn khác giới… Đồng thời có những khuyến cáo rất hữu ích đối với các em trong việc giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên. Đây là một hoạt động thiết thực, bổ ích góp phần định hướng, giáo dục cho học sinh khối PTTH hiểu rõ vấn đề tâm sinh lý của lứa tuổi mình để  hướng thanh niên đến những suy nghĩ, đánh giá, lựa chọn đúng đắn trong tình bạn, tình yêu, có lối sống lành mạnh, chuẩn bị tốt cho công tác hướng nghiệp trong tương lai.
Bên cạnh những ưu điểm mà các buổi sinh hoạt ngoại khóa về giáo dục sức khỏe sinh sản/KHHGĐ mang lại thì vẫn tồn còn tồn tại một số hạn chế sau: Các bậc lớn tuổi (kể cả cha, mẹ, thầy cô giáo) chưa quan tâm đúng mức để giúp đỡ, hướng dẫn trẻ trong bước đi đầu đời, chưa có nhận thức đầy đủ về các vấn đề sức khỏe sinh sản như: có thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm HIV/AIDS…, tình hình thông tin đại chúng như hiện nay với hiện tượng bùng nổ các hình ảnh về sex, bạo lực, hút thuốc, uống rượu, ma túy... là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến suy nghĩ và nhận thức của tuổi vị thành niên.
Chính vì vậy sự phối hợp chặt chẽ của Chi cục Dân số- KHHGĐ với Sở giáo dục đào tạo và các ban, ngành, đoàn thể trong việc tăng cường giáo dục giới tính và thay đổi hành vi cho lứa tuổi vị thành niên, thanh niên là rất cần thiết. Chúng ta cần phải tăng cường tiếp cận giáo dục giới tính, tuyên truyền cho đối tượng vị thành niên hiểu rõ được những tác động tiêu cực của việc mang thai ở độ tuổi này. Việc tuyên truyền, giáo dục có thể diễn ra dưới nhiều hình thức như: Trang bị cho các bậc cha mẹ kiến thức, kỹ năng để làm bạn với con để cùng con trao đổi thẳng thắn những vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản; nhà trường tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề cung cấp, chia sẻ những thông tin hữu ích về sức khỏe sinh sản; xây dựng các mô hình, các câu lạc bộ về sức khỏe sinh sản; tăng cường các dịch vụ về sức khỏe sinh sản thân thiện….Qua đó thực hiện tốt các mục tiêu của Chiến lược Dân số và SKSS Việt Nam giai đoạn 2011-2020, trong đó có mục tiêu cụ thể đến năm 2015 là: “Cải thiện SKSS vị thành niên và thanh niên, tăng tỷ lệ điểm cung cấp dịch vụ CSSKSS có dịch vụ thân thiện cho người chưa thành niên và thanh niên lên 50% tổng số điểm cung cấp dịch vụ CSSKSS; giảm 30% số người chưa thành niên và thanh niên có thai ngoài ý muốn”./.

Tác giả bài viết: Nguyễn Thị Dịu