Nguyên nhân và các giải pháp giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh

Ở nước ta, số nam tính trên 100 nữ ( tỷ số giới tính – SR) ở nhóm trẻ em, nhất là ở nhóm trẻ mới sinh ( tỷ số giới tính khi sinh – SRB), đang có sự mất cân đối lớn và ngày càng có sự nghiêm trọng. Nghĩa là trẻ em trai ngày càng có nhiều hơn trẻ em gái cùng nhóm tuổi. Nếu năm 1979 có 104,8 bé trai trên 100 bé gái thì đến năm 1989 là 106,5 bé trai trên 100 bé gái, năm 1999 là 109 bé trai/ 100 bé gái, năm 2007 là 111 bé trai/100 bé gái, năm 2009 là 112 bé trai/ 100 bé gái, năm 2010 là 111 bé trai/100 bé gái.
Đặc biệt theo kết quả điều tra biến động DS-KHHGĐ, tỷ số giới tính ở trẻ sơ sinh ở nhiều tỉnh đã có mức rất cao. Xu hướng mất cân bằng giới tính này có vẻ như ngày càng mang tính phổ biến hơn. Theo Tổng cục thống kê, nếu như năm 2006 chỉ có 19/64 tỉnh thành phố có SRB từ 110% trở lên, thì sang năm 2007 con số này đã tăng lên 35 tỉnh, đặc biệt ở khu vực đồng bằng sông hồng như tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nam Định… đây là những địa phương có tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất trong cả nước.
Qua quá trình hoạt động thực tiễn và theo kết quả nghiên cứu về tỷ số giới tính khi sinh của các chuyên gia. Nguyên nhân của việc mất cân bằng giới tính khi sinh tăng cao ở Việt Nam có 3 nhóm nguyên nhân chủ yếu đó là nguyên nhân cơ bản, nguyên nhân trực tiếp và nguyên nhân phụ trợ.
* Nguyên nhân cơ bản: Ở Việt Nam cùng với một số nước châu Á, tư tưởng nho giáo truyền thống, có con trai để nối dõi tông đường… đã làm cho tâm lý ưa thích con trai trở nên mãnh liệt. Người chồng là người chủ trong gia đình, con thường mang họ bố, khi cha mẹ chết con trai được đứng đầu, con gái đứng sau, con trai mới được vào nơi thờ tự… Tất cả những điều này đã ăn sâu vào từng cá nhân, từng cặp vợ chồng, các gia đình và dòng họ.
* Nguyên nhân trực tiếp: Lạm dụng những tiến bộ của khoa học công nghệ trong lĩnh vực y học để thực hiện lựa chọn giới tính trước sinh như: Áp dụng ngay từ trước lúc có thai ( chế độ ăn uống, chọn ngày phóng noãn…); trong lúc thụ thai ( chọn thời điểm phóng noãn, chọn phương pháp thụ tinh, lọc rửa tinh trùng để chọn lựa tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y…); khi có thai ( sử dụng siêu âm, bắt mạch, hút dịch ối…) để chuẩn đoán giới tính nếu là thai trai để lại, thai gái bỏ đi.
* Nguyên nhân phụ trợ: Do áp lực giảm sinh, mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2 con, nhưng các cặp vợ chồng mong muốn trong số đó phải có con trai vì vậy họp đã sử dụng dịch vụ lựa chọn giới tính trước sinh; Do nhu cầu phát triển kinh tế gia đình ở một số vùng kinh tế xã hội, nhiều công việc nặng nhọc, đặc biệt là công việc trong các ngành Nông – Lâm – Ngư nghiệp như khai thác khoáng sản, đi biển đánh bắt xa bờ … đòi hỏi sức lao động cơ bắp của con trai; Do chế độ an sinh xã hội chưa đảm bảo, hiện nay dân số nước ta chủ yếu sống ở nông thôn, hầu hết không có lương hưu khi về già, họ cần sự chăm sóc, phụng dưỡng của con cái mà theo quan niệm của xã hội nước ta hiện nay trách nhiệm đó thuộc về con trai, vì thế họ sẽ cảm thấy lo lắng khi chưa có con trai.
Để làm giảm tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh chúng ta phải thực hiện đồng bộ các giải pháp để xử lý 3 nhóm nguyên nhân đã nêu ở trên.
Giải quyết nhóm nguyên nhân cơ bản cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của đảng, sự chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền; cần có sự chung tay, góp sức của nhiều ngành, nhiều cấp và hơn nữa cần phải có một cơ quan chuyên trách đủ mạnh để điều khối các hoạt động.
Giải quyết nhóm nguyên nhân trực tiếp chúng ta cần tăng cường hoàn thiện và thực thi chính sách pháp luật liên quan đến giới và giới tính khi sinh.
Giải quyết nhóm nguyên nhân phù trợ chúng ta cần đầu tư kinh phí trong việc phát triển kinh tế các vùng đặc thù, đầu tư kinh phí trong việc xây dựng các khu an sinh xã hội đảm bảo cuộc sống cho người già.
Nếu thực hiện tốt các giải pháp về giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh thì Việt Nam chúng ta sẽ tránh được những hệ lụy về mặt xã hội thậm chí là an ninh chính trị, giảm bất bình đẳng giới và bạo hành giới, tránh phá vỡ cấu trúc gia đình./.